مبانی نظری جامعه اطلاعاتی، فناوری اطلاعات و ارتباطات، شهر الکترونیک

جامعه اطلاعاتی  مانوئل كسلز استاد برنامه ريزي دانشگاه بركلي كاليفرنيا کسی است که از معتبرترین نظریه های در زمینه جامعه اطلاعاتی برخوردار است . تاكيد وي بر دو موضوع ويژه است : دگرگوني هاي به وقوع پيوسته در ساختارهاي طبقاتي شهرها تحولات فرهنگي وابسته به آن كه برخي از افراد براساس آن فرارسيدن شهر پست مدرن را اعلام مي‌كنند . تز محوري كسلز اين است كه هماهنگي تجديد ساختار سرمايه داري و نوآوري تكنولوژيك عامل عمده تحول جامعه است . كسلز شيوه توليد سرمايه داري را از شيوه اطلاعاتي توسعه متمايز مي‌كند . شيوه اطلاعاتي توسعه يك پارادايم اجتماعي تكنيكي نوين است كه ويژگي اصلي آن عبارت است از پديدار شدن فرايند اطلاعات به عنوان هسته آن كه اثر بخشي و بهره وري تمامي فرايندهاي فرآوري ، پخش ، مصرف و مديريت را تعيين مي‌كند . از ديد كسلز شيوه‌هاي توسعه براساس منطق دروني خود رشد مي كند . كسلز معتقد است جامعه اطلاعاتي انحصاراً بر مبناي پيوستگي و استمرار نوآوري تكنولوژيك بنا شده است . مفهوم سازي هاي عصر جديد ، به صورت شگفت آوري در كارهاي بل و كسلز يكسان است . كسلز « انقلاب اطلاعاتي تكنولوژيك » را به عنوان « ستون فقرات ساير تحولات ساختاري مي‌داند » و به اين ترتيب به ترسيم « جامعه اطلاعاتي » مي‌پردازد كه به عنوان قالب نهادهاي اجتماعي جايگزين يك جامعه صنعتي مي‌شود . هسته مبحث كسلز اين است كه توسعه شبكه‌هاي تكنولوژي اطلاعاتي در سراسر جهان اهميت جريان هاي اطلاعاتي را براي سازماندهي اجتماعي و اقتصادي افزايش و در عين حال اهميت نقاط خاص جغرافيايي را كاهش داده است . در نتيجه در اقتصاد اطلاعاتي نگراني عمده سازمان ها مديريت و چگونگي پاسخگويي به جريان هاي اطلاعات است . شبكه‌ها بايد داراي مركز عصبي باشند ، مكان هايي كه در آنها صرفاً اطلاعات جريان نمي‌يابد بلكه گردآوري ، پردازش و براساس آن اقدام مي‌شود . كسلز اين نقاط رهبر را شهر اطلاعاتي ناميده است . كسلز شهر اطلاعاتي را يك شهر جهاني ، دو قطبي مي‌داند كه در آن ما داراي گروهي از افراد طبقه پايين شديداً محروم و گروه ديگر ، نخبه در حرفه‌هاي اقتصاد اطلاعاتي و مرفه هستيم . از نظرفرهنگي شهر پست مدرن گردابي از تغييرات در انديشه‌ها ، مدها و ... است . لذت جويي و مصرف در رأس امور شهر پست مدرن است . ( وبستر ، 1383 ، ص450 - 408 ) ..................... فناوری اطلاعات و ارتباطات فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان عمده ترین محور تحول و توسعه هزاره سوم مطرح شده است . در این عرصه شهر نیز به واسطه تحول مفهوم فضای شهری و ظهور زیرساخت نوین فناوری اطلاعات و ارتباطات متحول می شود . نگرش به فناوری اطلاعات به عنوان ابزار رشد و توسعه کشور ها ، جای خود را به فناوری اطلاعات به عنوان محور توسعه انسانی داده است ( کرامت الله زیاری ، ص 1 ). در واقع فناوری اطلاعات و ارتباطات فناوری غالب عصر حاضر به شمار می آید که ضمن تاثیر گذاری بر زندگی